Podczas tegorocznego Ethnos odwiedziliśmy najdalszy zakątek zachodniej Europy, daleką Portugalię, a dzięki zaproszonym gościom mieliśmy okazję dowiedzieć się sporo ciekawostek o tym kraju, skosztować portugalskich przysmaków i posłuchać fado.
W klimat portugalskich atrakcji wprowadził nas Janusz Stanisław Andrasz, autor blogu Luzomania, jak i turystycznych przewodników nt. Portugalii.
Portugalczykom, od wieków związanych z oceanem, zawdzięczamy nie tylko epokowe wydarzenia, jak odkrycie w XVI wieku drogi do Indii, czy pierwszą w Europie, a założoną przez Henryka Żeglarza naukową placówkę poświęconą dalekomorskim podróżom. To oni też upowszechnili w Brazylii uprawę tak popularnej dziś kawy i jako pierwsi jej ziarna sprowadzili na nasz kontynent.
Temat portugalskiej kuchni, mocno obecny w prezentacji pana Janusza, dzięki restauracji Taszka został rozszerzony o część degustacyjną. Wśród przysmaków, które była okazja spróbować znalazły się popularne bolinhos de bacalhau, czyli krokieciki uformowane z ciasta zrobionego z gotowanych ziemniaków i mięsa dorsza, usmażone na głębokim tłuszczu.
Na stole znalazły się i słodkości - w postaci pastéis de nata, babeczek budyniowych z ciasta francuskiego charakterystycznych dla kuchni portugalskiej, a wywodzących się z lizbońskiego klasztoru hieronimitów w Belem.
Chętnych do próbowania przysmaków nie brakowało. Goście chwalili potrawy, zgadywali ich składniki, dopytywali o przepisy i zgłaszali się po dokładki ;-).
Główną część imprezy wypełnił koncert Joao de Sousa. Pochodzący z Porto muzyk od ponad dziesięciu lat mieszka w Polsce, twierdząc że właśnie nasz kraj to jego fado. Słowo fado po portugalsku oznacza los, przeznaczenie, a muzyka określana tym mianem nazywana jest portugalskim bluesem. W wykonaniu Joao zabrzmiała bardzo klimatycznie.
Sednem fado jest "saudade". To pewien rodzaj emocji, ktorą niosą pieśni fado - nostalgii za czymś, co utracone i nie powróci. Joao zapowiadając kolejne utwory wspominał też o znanych twórcach fado - Alfredo Marceneiro oraz Amalii Rodrigues, która rozsławiła ten muzyczny gatunek w Europie. Kiedyś fado było muzyką przedmieść, potem kojarzyło się z czasami reżimu Salazara, teraz jest muzyką można powiedzieć eksportową, lizbońskie kafejki z fado granym na żywo chętniej odwiedzane są przez turystów.
Fado tradycyjne, to przede wszystkim muzyka, a nie tekst, bo te melodie powstałe czasem przed stu laty nigdy nie były przypisane do konkretnego wiersza. Do dawnych melodi powstają współcześnie nowe teksty - pisane często przez wybitnych poetów. W repertuarze Joao są też i piosenki polskie. Zaaranżowany przez niego słynny przedwojenny szlagier "Miłość ci wszystko wybaczy" okazał się być na koncercie prawdziwym muzycznym majstersztykiem. Kto by pomyślał, że tak wiele z fado skrywają i polskie melodie...
